کمک های کامپیوتری

 تاکنون مقاله هاي متعددي درباره مفهوم، کاربرد و ابزارهاي مورد استفاده 
براي مجازي سازي ارائه شده است. در اين مقاله به مفاهيم اصلي و کاربردهاي 
اين محيط اشاره شده و همچنين ابزارهاي مختلف مورد استفاده در اين محيط در 
سطح کاربردهاي تجاري و سازماني مورد مقايسه قرار گرفته اند. اما به دلايل 
مختلف کاربران کمي هستند که استفاده از اين فناوري را به طور عملي تجربه 
کرده باشند. از اين رو، تصميم گرفتم در اين مقاله اولين سنگ بناي استفاده 
از ابزارهاي مجازي سازي را ارائه دهم.

اين مقاله در مورد ابزار ارائه شده توسط معتبرترين شرکت ارائه دهنده 
محصولات مجازي سازي، يعني شرکت VMWare است. اين شرکت محصولات مختلفي را در 
مقياس هاي کوچک تا کاربردهاي سازماني گسترده ارائه داده است و از شرکت هاي
پيشرو در اين زمينه به شمار مي آيد. نرم افزار VMWareESX 3.5 اين شرکت در
حال حاضر به طور گسترده در محيط هاي عملياتي متوسط به کار مي رود، اما 
همان طور که گفتيم اين مقاله قرار است براي کاربران مبتدي در اين زمينه به
عنوان قدم اول ورود به دنياي مجازي سازي عمل کند. از اين رو، به جاي نرم 
افزار فوق که به منابع سخت افزاري خاصي نياز دارد، به سراغ محصول عمومي تر
اين شرکت يعني VMWare Workstation 6 مي رويم. اين محصول هم براي محيط 
ويندوز و هم محيط لينوکس ارائه شده است و بعد از نصب آن مي توانيد سخت 
افزار مجازي را براي نصب يک سيستم عامل ديگر از داس و ويندوز گرفته تا 
لينوکس و يونيکس فراهم آوريد.

نگارش هاي مختلف VMWare و کاربرد هريک



شرکت VMWare به طور کلي دو نرم افزار مطرح را ارائه مي دهد. نرم افزار اول
به يک سيستم عامل ميزبان نياز دارد و روي آن نصب مي شود. سپس اين امکان 
را براي شما فراهم مي کند که بتوانيد يک يا چند محيط سخت افزاري مجازي را 
ايجاد کرده و در آن محيط مجازي سيستم عامل مورد نظر خود را نصب کنيد. اين 
روش براي کاربردهاي خانگي سودمند است. در اين مقاله نسخه ذکر شده را بررسي
خواهيم کرد. نرم افزار دوم در عمل ترکيبي از يک سيستم عامل سبک و محيط 
مجازي سازي است، به اين ترتيب که يک لايه نرم افزاري مجازي و کم حجم روي 
سخت افزار نصب مي شود و به شما اين امکان را مي دهد که چندين محيط سخت 
افزاري مجازي ايجاد کنيد. به اين ترتيب، سرعت دسترسي سيستم عامل هاي نصب 
شده در اين محيط مجازي به سخت افزارهاي سيستمي بسيار بالاتر است؛ در نتيجه 
کارايي و سرعت بسيار بالاتري نيز دارد.

تهيه نرم افزار



براي عملياتي کردن سناريوهاي اين مقابله به نرم افزار VMWare Workstation 6
نيازمند هستيد که مي توانيد آن را از بازار تهيه کنيد يا نگارش آزمايشي 
آن را از سايت شرکت، دريافت کنيد. البته، در صورتي که به هر دليلي بايد 
مسئله مالکيت معنوي را رعايت کنيد مي توانيد بعد از نصب و توليد سخت افزار
و سيستم عامل مجازي آن را توسط نرم افزار ديگري به نام VMWare Player 
اجرا کنيد. از آنجا که نمي خواهم باعث دردسر احتمالي براي کاربران محترم 
شوم، بر اين مسئله تاکيد ندارم، اما مي توانيد نرم افزار فوق را از طريق 
سايت شرکت VMWare، به صورت رايگان در اختيار داشته باشيد. گرچه به واسطه 
عدم پرداخت هزينه واقعي نرم افزار به شما پيشنهاد مي کنم از همان نسخه 
Workstation که قابليت توليد محيط مجازي را نيز دارد، استفاده کنيد.

نصب نرم افزار



نصب نرم افزار نکته خاصي ندارد. کافي است روي برنامه نصب دوبار کليک کرده و
همانند بسياري از برنامه ها، با چند بار انتخاب دکمه Next فرآيند نصب را 
کامل کنيد. شکل هاي 1 تا 3 خلاصه اي از نصب نرم افزار را نشان مي دهد.

پيکربندي و ايجاد يک محيط سخت افزاري مجازي



در اين مرحله کار جديدي را آغاز مي کنيد که البته بسيار آسان تر از آن است
که تصور مي کنيد. مي خواهيم يک محيط سخت افزاري مجازي ايجاد کنيم. براي 
اين کار روش هاي مختلفي وجود دارد ساده ترين راه اين است که به ترتيب دکمه
هاي File و New و New Machine را انتخاب کنيد و در کادر محاوره ظاهر شده 
مطابق با شکل هاي 4 تا 11 عمل کنيد. توجه داشته باشيد که در شکل هاي 6 و 7
نوع سيستم عاملي که مي خواهيد در اين محيط سخت افزاري مجازي نصب کنيد، 
پرسيده مي شود. اين کادر محاوره شامل معروف ترين سيستم عامل ها است، از 
نگارش هاي مختلف ويندوز گرفته تا معتبرترين نگارش هاي لينوکس. در اين صفحه
من سيستم عامل Win XP Pro نوع 32 بيتي را تعيين کرده و Next را انتخاب مي
کنم. توجه داشته باشيد که سيستم عامل هاي مجازي به دو روش Para و 
Hardware به پردازنده سيستم دسترسي دارند که حالت سخت افزاري فقط در مورد 
پردازنده هاي نسل Core و پردازنده هاي معادل از خانواده AMD قابل استفاده 
است، زيرا اين روش به يک فلگ خاص در داخل پردازنده وابسته است که در نسل 
قبلي پردازنده ها وجود نداشت. در مورد حالت سيستم عامل هاي 64 بيتي در 
فهرست فوق نيز با احتياط عمل کنيد. اين سيستم عامل ها در حالت Para عمل 
نمي کنند و در حالت Hardware نيز در صورت استفاده از سيستم عامل ميزبان از
نوع 32 بيتي، به ازاي بعضي از پردازنده هاي 64 بيتي، مشکل ساز خواهند شد.
در ساير مراحل نصب، تنظيمات سخت افزارهاي مجازي مختلف نظير پردازنده، 
حافظه، هارد ديسک، کارت شبکه و ... ارائه مي شود که فعلاً به حالت پيش فرض
بسنده مي کنيم، اما هريک مي تواند مطابق نياز شما تغيير کند، به عنوان 
مثال مي توانيد به جاي 256 مگابايت حافظه پيش فرض، مقدار بيشتري مثلاً 1 
گيگابايت از حافظه سيستم را به محيط سخت افزاري مجازي اختصاص دهيد يا اگر 
پردازنده شما دو هسته است به جاي يک هسته آن حالت پيش فرض است، امکان 
استفاده از هر دو هسته را براي پياده سازي محيط مجازي فراهم کنيد. تنظيمات
هاردديسک نيز بسيار متنوع است که از تغيير حجم هارد ديسک و به تبع آن 
تغيير اندازه فايل هايي که قرار است به عنوان هارد عمل کنند تا امکان 
استفاده مستقيم از ديسک ها يا درايوهاي فيزيکي به عنوان ديسک سيستم عامل 
مجازي را شامل مي شود. در اين مورد همان طور که در انتهاي پاراگراف به آن 
اشاره خواهم کرد، تغييرات کمي ايجاد مي کنيم. در مورد درايو CD و DVD نيز 
حالت هاي مختلفي در اختيار شما است، نظير استفاده از يک فايل ISO به عنوان
درايو CD يا دسترسي مستقيم به CD/DVD Drive سيستم. اين مورد نيز به حالت 
پيش فرض باقي مي ماند، اما اگر شما از مدياهاي جانبي فايل هاي Backup از 
نوع ISO تهيه کرده ايد مي توانيد به طور مستقيم آن ها را به عنوان يک 
درايو به ماشين مجازي معرفي کنيد که بهتر است اين کار را به زماني ديگر و 
بعد از نصب اولين سيستم عامل موکول کنيد. تنها چيزي که آن را تغيير مي دهم
محل ايجاد هارد ديسک مرتبط با ماشين مجازي است. به شما نيز پيشنهاد مي 
کنم اين کار را انجام دهيد. اگر بيش از يک ديسک داريد هارد ديسک ماشين 
مجازي را روي ديسکي که سيستم عامل روي آن نصب نشده است، ايجاد کنيد. اگر 
فقط يک ديسک داريد که چندين درايو روي آن ايجاد شده، در اين صورت براي عمل
فوق از پارتيشني غير از محل نصب سيستم عامل ميزبان استفاده کنيد. رعايت 
اين نکته براي افزايش کارايي ماشين مجازي بسيار مهم است. چنان که من هميشه
ماشين مجازي را روي ديسک دوم يا درايو مجزا از محل نصب سيستم عامل 
ميزبان، قرار مي دهم.

نصب سيستم عامل در سخت افزار مجازي



حال نوبت به نصب سيستم عامل مي رسد. براي اين کار کافي است به همان ترتيبي
عمل کنيد که در مورد يک PC واقعي انجام مي داديد.حتي در صورتي که تاکنون 
ويندوز نصب نکرده ايد، مي توانيد از اين محيط مجازي به عنوان محيط يادگيري
نصب ويندوز استفاده کنيد، بدون آن که نگران صدمه ديدن اطلاعات خود باشيد،
زيرا ماشين مجازي برنامه نصب را در فايل هاي مجازي خود انجام مي دهد و 
هيچ کاري با ديسک واقعي و اطلاعات آن ندارد. براي شروع ابتدا CD يا DVD 
سيستم عامل مورد نظر (در اينجا ويندوز) را در درايو قرار دهيد. سپس با 
استفاده از دکمه Power در نوار ابزار بالاي نرم افزار VMWare يا منوي VM و
Power و Power On، ماشين مجازي را روشن کنيد. به اين ترتيب، ماشين مجازي 
هنگام راه اندازي به صورت پيش فرض ابتدا به سراغ CD/DVD Drive مي رود و 
صفحه نصب ويندوز را نشان مي دهد. از اينجا به بعد همه چيز مانند نصب يک OS
واقعي است که مطابق با شکل هاي 12 تا 19 در اختيار شما قرار گرفته است. 
حتي اين نکته نيز بسيار جالب است که هنگام راه اندازي سيستم مجازي مي 
توانيد با دکمه F2 به سراغ محيط تنظيم BIOS سخت افزار مجازي رفته و همه 
کارهايي که در يک ماشين واقعي انجام مي شود، نظير تغيير درايو راه اندازي 
پيش فرض و ... را در آنجا انجام دهيد.

دکمه هاي ميان بر و ارتقاي سيستم عامل محيط مجازي براي اشتراک داده ها با سيستم ميزبان



دقت کنيد که با کليک در داخل پنجره ارائه شده، محدوده عمل صفحه کليد و 
ماوس به داخل اين پنجره محدود مي شود و براي آزاد کردن آن ها بايد از دکمه
ترکيبي Ctrl و Alt استفاده کنيد. از جمله موارد ديگر استفاده از دکمه 
ترکيبي Ctrl+Alt+Del است که پنجره محيط مجازي را به صورت Full Screen نمايش
مي دهد و هيچ اثري از صفحه نمايش سيستم ميزبان باقي نمي ماند. براي خروج 
از اين حالت کافي است دوباره از همان کليد ترکيبي استفاده کنيد. بعد از 
تکميل شدن نصب سيستم عامل مجازي مي توانيد با نصب يک نرم افزار که VMWare 
نيز شما را به نصب آن ترغيب مي کند، شرايطي ايجاد کنيد که ديگر مکان نماي 
ماوس در داخل محدوده سيستم عامل مجازي اسير نشود و حتي امکان کپي فايل و 
متن از ماشين مجازي به ماشين اصلي از طريق Drag&Drop فراهم مي شود. از 
آنجا که سيستم عامل در ماشين مجازي همانند نصب سيستم عامل در ماشين واقعي 
است، شکل هاي اين قسمت تا حد ممکن به صورت خلاصه ارائه شده است. بعد از 
نصب سيستم عامل مي توانيد بسياري از برنامه هايي که بار کمي دارند، نظير 
آفيس و بسته به سخت افزار شما حتي محيط هاي برنامه نويسي را در اين ماشين 
مجازي نصب و از آن ها استفاده کنيد. مراحل نصب نرم افزار ارتقاي کيفيت 
گرافيکي VMWare نيز در قسمت هاي بعدي شرح داده خواهد شد.

نحوه استفاده از يک ماشين مجازي از قبل آماده



ممکن است يکي از دوستان شما به روش فوق يک ماشين مجازي آماده کرده باشد و 
حتي بسياري از برنامه هاي مورد نظر شما را در آن نصب کرده باشد يا آن که 
خودتان بخواهيد ماشين مجازي ايجاد شده را روي سيستم ديگري استفاده کنيد. 
براي اين کار کافي است تا فايل هاي توليد شده به ازاي هارد ديسک ماشين 
مجازي را به صورت پوشه حاوي آن ها از مبدأ کپي کرده و يک کپي از آن را در 
درايو مقصد به اصطلاح paste کنيد. سپس از منوي برنامه به ترتيب گزينه هاي 
File و Open را انتخاب کرده و در پنجره ظاهر شده مسير استقرار فايل ها را 
انتخاب کرده و تنها فايل از نوع مورد نظر برنامه را در مسير فوق انتخاب 
کنيد.توجه داشته باشيد برنامه VMWare، هنگام روشن کردن ماشين مجازي متوجه 
تغيير محل فايل ها مي شود و از شما سوالي پرسيده مي شود، مبني بر اين که 
آيا اين ماشين جا به جا شده يا کپي شده است. اين کار به منظور تغيير دادن 
بعضي مولفه هاي منحصر به فرد به ازاي هر ماشين از جمله آدرس MAC کارت شبکه 
پرسيده مي شود تا در صورت راه اندازي همزمان هر دو ماشين اصلي و مجازي، هر
دو ماشين مجازي همانند سيستم ها و سخت افزارهاي واقعي، از اين جهت منحصر 
به فرد باشند.

کنترل نسخه هاي پشتيبان و بازگشت به حالت قبل



يکي از جالب ترين ويژگي هاي ماشين هاي مجازي امکان بازگشت به قبل است. به 
اين ترتيب، در صورتي که سيستم عامل مجازي با ويروس آلوده شد يا آن که 
برنامه اي نصب کرديد که سيستم عامل را دچار مشکل کرد، کافي است تا سيستم 
عامل را به وضعيت قبل از نصب آن برنامه يا آلودگي به ويروس بازگردانيد. 
البته، براي اين کار بايد قبلاً نکته هايي را به عنوان Snapshot Point 
ايجاد کرده باشيد. به شما پيشنهاد مي کنم که به محض تکميل شدن نصب سيستم 
عامل مجازي، آن را خاموش کرده و مطابق شکل هاي 20 تا 22، از آن SnapShot 
تهيه کنيد. اين کار را هرچند وقت يک بار و بعد از نصب برنامه هاي مهم تکرار
کنيد، اما توجه داشته باشيد که تعداد اين نقاط بازگشت زياد نباشد، زيرا 
برنامه را کند مي کند. از طرفي با اين مشکل مواجه است که به مرور زمان و 
کارکردن با ماشين مجازي حجم فايل ها را افزايش مي دهد، بدون آن که داده اي 
در آن ها قرار دهيد. از اين رو، بهتر است بعد از نصب سيستم عامل يا برنامه
هايي که نصب آن ها زمان بر است، ماشين مجازي را خاموش کرده و بعد از بستن
برنامه VMWare، از پوشه حاوي فايل برنامه يک کپي تهيه کنيد. توجه داشته 
باشيد که مي توان از ماشين مجازي در حالت روشن نيز Snapshot تهيه کرد، اما 
اين کار پيشنهاد نمي شود، زيرا بسيار کند است و از طرفي بازگشتن به اين 
نوع Snapshot نيز کندتر است. روش بازگشتن به Restore Point ايجاد شده توسط
Snapshot ها نيز در شکل 22 تشريح شده است.

نحوه اعمال تغييرات در منابع اختصاص يافته به سخت افزار مجازي



حال که با ايجاد ماشين مجازي در حالت پيش فرض و نصب سيستم عامل و برنامه 
ها و مديريت نقاط بازگشت آشنا شديد، نحوه تغيير در منابع سخت افزاري ماشين
مجازي در قالب تصاوير و توضيحات مرتبط با آن ها، ارائه مي شود. يکي از 
کاربردهاي جالب نرم افزار، دسترسي مستقيم و استفاده اشتراکي از منابع با 
سيستم است که مراحل آن را در شکل هاي 23 تا 27 مشاهده مي کنيد.

نصب VMWare Tools



اگر به نوار پايين پنجره VMWare توجه کنيد، دائم با پيام اخطاري مبني بر 
VMWare Tools not installed مواجه مي شويد. ابزاري که به آن اشاره شده مي 
تواند کيفيت رابط گرافيکي سيستم را به شدت ارتقاء دهد و بر نصب آن اکيداً 
توصيه مي شود. نصب اين برنامه بسيار ساده است؛ کافي است تا مطابق شکل 28 از
منوي VM، گزينه Install VMWare Tools... را انتخاب کنيد. از ديگر 
کاربردهاي جالب اين ابزار ايجاد شبکه محلي با کامپيوتر ميزبان بدون دسترسي 
به شبکه سازمان است( شکل هاي 29 و 30).

اين قسمت نيز همانند قسمت قبل است. کاربرد آن به اين صورت است که مي توانيد
بين ماشين ميزبان و ماشين يا حتي ماشين هاي مجازي يک شبکه داخلي ايجاد 
کنيد که از محدوده کامپيوتر شما فراتر نرود تا اطلاعات خود را بين اين 
ماشين ها مبادله کنيد. از آنجا که توضيحات اين قسمت در بخش تنظيم کارت شبکه
آورده شده، بنابراين از تکرار آن خودداري مي کنم و به همين نکته اکتفاء 
مي کنم که براي اين منظور در پنجره تنظيمات کارت شبکه، گزينه سوم را 
انتخاب مي کنيم.

ساير مولفه هاي سيستم نيز قابليت تنظيم دارند. کافي است پس از تهيه کپي از 
فايل هاي ماشين مجازي يا حداقل تهيه يک Snapshot بعد از نصب سيستم عامل، 
خود را با اين تغييرات درگير کنيد تا با نحوه انجام آن ها کاملاً آشنا 
شويد، به عنوان مثال، افزايش رم يا تغيير تعداد پردازنده مرکزي يا افزايش 
تعداد کارت شبکه، هريک از يک نوع و ...

نحوه نصب نرم افزار در محيط لينوکس و نکته هاي خاص اين سيستم عامل



نصب VMWare در سيستم عامل لينوکس همانند بسياري از موارد مشابه به روش 
اجاري دستوراتي در محيط Console صورت مي گيرد و به طور کلي دشوارتر است. 
فايل نصب برنامه در محيط لينوکس در دو نوع روي سايت VMWare قرار دارد. فايل
نوع Rpm را دريافت کنيد. دقت داشته باشيد که فايل مذکور با نوع سيستم 
عامل شما متناسب باشد، يعني 32 بيتي يا 64 بيتي بودن آن را قبل از دريافت 
فايل، در نظر داشته باشيد. نصب و پيکربندي برنامه به صورت زير است:

1- ابتدا از دستور [Rpm-Uvh[File_Name استفاده کنيد. دقت کنيد که يا دستور 
را در مسير قرار گرفتن فايل اجرا کرده يا آن که در ذکر نام فايل، مسير آن 
را نيز اضافه کنيد. در استفاده درست از کلمات کوچک و بزرگ نيز دقت داشته 
باشيد.

2- بعد از نصب برنامه از مسير user/bin/، فايل vmware-confil.pl را اجرا 
کنيد. اجراي اين دستور بايد تحت کاربر R

موضوعات مرتبط: نرم افزار , مطالب , ,